DMN – استاندارد مدل سازی تصمیم

استاندارد DMN چیست ؟

استاندارد(DMN (Decision Model and Notation یا استاندارد مدل‌سازی تصمیم، توسط OMG group منتشر شده است. این یک رویکرد استاندارد برای توصیف و مدل‌سازی تصمیمات قابل تکرار در سازمان‌ها می‌باشد، تا اطمینان حاصل شود که مدل‌های تصمیم‌گیری در بین سازمان‌ها قابل جابجایی و توسعه هستند.

استاندارد DMN صنعت را به یک نشانه مدل‌سازی برای تصمیم‌هایی که مدیریت تصمیم و قوانین کسب و‌کار را پشتیبانی می‌کند، مجهز می‌نماید. این نمادها طراحی شده‌اند تا توسط کسب‌ و کارها و کاربران فناوری اطلاعات به طور یکسان قابل خواندن و فهم باشند. این استاندارد، گروه‌ها را قادر می‌سازد به طور موثر در تعریف یک مدل تصمیم‌گیری همکاری کنند:

استاندارد DMN برای چه افرادی مورد استفاده قرار میگیرد ؟

• افراد کسب‌ و کار که تصمیمات را مدیریت و نظارت می‌کنند.
• تحلیلگران کسب‌ و کار یا تحلیلگران عملکردی که الزامات تصمیم اولیه را مستند می‌کنند و مدل تصمیم‌گیری دقیق و منطق تصمیم‌گیری را مشخص می‌کنند.
• توسعه‌دهندگان فنی اتوماسیون که تصمیم‌گیر در توسعه سیستم‌های نرم‌افزاری هستند.

بسیاری از علمای مدیریت فرایند بر این باورند که این تصمیم‌گیری‌های یک سازمان است که باعث رشد و بلوغ آن شده و باعث زوال و نابودی آن خواهد شد. لذا در حوزه مدیریت فرایندهای کسب و کار نیز نیازمند اخذ تصمیمات مهم و کلیدی می‌باشد، که اثرگذاری بالایی در اجرای صحیح فرایندها خواهند داشت.

ارتباط استاندارد مدل سازی تصمیم و  BPMN

مدل BPMN (Business Process Model and Notation) و DMN (Decision Model and Notation) دو استاندارد متفاوت است که هر کدام برای مدل‌سازی جنبه‌های مختلفی از فرآیندهای سازمانی استفاده می‌شوند. ارتباط بین این دو مدل به این صورت است که مدل BPMN برای نمایش فرآیندهای کسب و کار و جریان کارها استفاده می‌شود، در حالی که مدل DMN برای نمایش و مدل‌سازی قوانین تصمیم‌گیری و انتخاب‌هایی که در طول یک فرآیند اتخاذ می‌شوند، استفاده می‌شود.

به طور کلی، در یک مدل BPMN، می‌توان قوانین تصمیم‌گیری را به صورت گره‌های تصمیم (Decision Nodes) نشان داد و به مدل BPMN افزوده شود. این گره‌های تصمیم می‌توانند به مدل DMN متصل شوند تا قوانین تصمیم‌گیری به صورت جداگانه و بهبود یافته مدل شوند. این اتصال بین مدل BPMN و DMN امکان مدل‌سازی جامع‌تر و دقیق‌تر فرآیندهای کسب و کار را فراهم می‌کند و به تصمیم‌گیری‌های بهتر و بهینه‌تر در سازمان کمک می‌کند.

مدل‌سازی فرایندها یکی از ارکان اصلی مدیریت فرایندهای کسب‌وکار می‌باشد. مدلسازی از طریق استاندارد مدل‌سازی BPMN صورت می‌پذیرد. مرحله مدل‌سازی در بسیاری از موارد نیازمند اعمال تصمیم‌گیری می‌باشد که بدین منظور از استاندارد مدل‌سازی تصمیم استفاده خواهد شد.

غالب فرایندها بسته پیچیدگی‌شان درگیر با موضوع تصمیم‌گیری می‌باشند. دو نوع تصمیم‌گیری در فرایندهای کسب‌ و کار تعریف می‌شوند. تصمیم‌هایی که بر مسیر فرایند تاثیر می‌گذارند و تعیین کننده مسیر فرایند خواهند بود و تصمیماتی که تعیین کننده یک ارزش و یا مقدار بوده و از نوع محاسباتی هستند. استاندارد تصمیم‌سازی (DMN)‌ نحوه و مسئول تصمیم‌گیری‌ها را تعیین می‌نماید.

تصمیمات توسط موتورهای تصمیم‌گیری صورت خواهد پذیرفت ولیکن اینکه این تصمیمات به چه صورتی انجام می‌پذیرد و در اتخاذ تصمیمات از چه سیاست‌ها و چه داده‌هایی استفاده می‌شود، توسط این استاندارد قابل فهم خواهد بود. در واقع این استاندارد این امکان را فراهم می‌کند تا تصمیمات در دسترس قرار گیرند. در برخی موارد منطق تصمیم‌گیری در داخل مدل‌های تصمیم نهفته هستند.

استاندارد DMN می‌تواند به طور مؤثری مستقل استفاده شود اما این نیز مکمل استانداردهای BPMN و CMMN است. BPMN نوع خاصی از فعالیت را تعریف می‌کند،  Business Rule Task، که “مکانیزمی برای فرایند بوجود می‌آورد که ورودی به یک موتور قوانین تجاری فراهم می‌کند و خروجی محاسباتی را که موتور کسب و‌ کار می تواند ارائه دهد، فراهم می‌کند” این استاندارد، برای نشان دادن جایی که در فرایند BPMN تصمیم گیری تعریف شده  باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد.