مدیریت فرایند در بهبود کیفیت: روشی برای طراحی، مستندسازی و مهندسی مجدد سیستم های کسب و کار
اطلاعات شناسنامهای کتاب
- عنوان کتاب (به زبان فارسی): مدیریت فرایند در بهبود کیفیت: روشی برای طراحی، مستندسازی و مهندسی مجدد سیستمهای کسبوکار
- عنوان کتاب (به زبان انگلیسی): Process Management to Quality Improvement The Way to Designe, Document and Re-engineering Business System
- نام کامل نویسنده: Gary Born
- نام مترجم: ساسان خلیفهزاده، داود ملک
- ناشر: فرمنش
- تعداد صفحات: ۳۴۸
نگرش فرایندی
نگرش فرایندی در پرداختن به هر حوزه از کسبوکار ضرورتی انکارناپذیر است. الزاما توجه به آن در دو دهه اخیر و به خصوص پس از پیادهسازی سری استانداردهای مدیریت کیفیت به طرز روزافزون افزایش یافته است. علیرغم این الزام، متاسفانه هنوز مبانی این نوع نگرش ، یعنی مستندسازی، دستهبندی و تجزیه و تحلیل فرایندها، آنچنان که شایسته است و درخور سازمانهای رو به تعالی میباشد، مورد حمایت جدی قرار نگرفته است. هرچند که طبق روال، اخذ گواهینامهها باید بیانگر این اهتمام باشد. از طرفی عدم وجود فضای رقابتی و به تبع آن مهم نبودن مشتری به عنوان اصل ماندگاری سازمانها نیز، سبب کمرنگ شدن توجه به این مهم شده است.
مبحث مدیریت فرایندها را میتوان جدا از نقشی که در پیادهسازی استانداردها دارد- همچنان که در بالا اشاره شده- مبنای بسیاری از مباحث مهم دیگر از جمله مطالعه کار و ظرفیت سنجی، تحلیل سیستمها و طراحی پایگاههای داده، طبقهبندی مشاغل، شناسایی و خلق جریانات راهبردی، مهندسی سیستم، بهبود مستمر، تعالی سازمانی و مهندسی مجدد کسبوکار در صنایع مختلف اعم از تولیدی و خدماتی دانست.
نویسنده در این کتاب به چهار حوزه کلی مستندسازی رویهها، تجزیه و تحلیل فرایندها، انطباق و مدیریت تغییر، پرداخته است و ماحصل دهها سال تجربه خود را در قالب معرفی تکنیک QPL (زبان فرایندی کیفیت) تدوین نموده است. این زبان قابلیت تبدیل شدن به سایر تکنیکهای مستندسازی مانند انواع فلوچارتها، نمودارهای جریان داده (DFD) و IDEF0 را دارا میباشد. نویسنده تلاش نموده تا با ذکر مثالهایی در کتاب، این مطالب را در قالبی کاملا عملیاتی ارائه نماید.
مدیریت فرایند در جهت بهبود کیفیت
یک مدیر ضعیف در سازمانی پیشرفته همواره دچار آشفتگی خواهد بود. تغییر سریع تکنولوژی و رقابت جهانی منجر به ایجاد یک تناقض شده است. هزینه ها باید به حداقل کاهش یابند، در حالی که برای حفظ رقابت باید به نوآوری نیز پرداخت. با یک تلاش بی وقفه و همکاری همه کارکنان، امکان تحقق این دو هدف وجود دارد. ولی یک عامل مهم بنام کیفیت نیز در این معادله مطرح است.
میزان نوآوری یا کاهش قیمت در محصول مهم است. ولی مشتریان نیز اصرار دارند که همواره مشخصات محصولی در سطح بالا و مطلوب با ایرادات کم یا بدون ایراد را در دسترس داشته باشند. دولت ها نیز مدام بر این امر تأکید دارند.
سازمانها چگونه می توانند هزینه های خود را به سرعت کاهش داده و نو آوری داشته باشند. یک سطح بالای کیفیت را نیز حفظ کنند و مدیریت فرایند یک رویکرد برای حل این مسأله است. همچنین مدیریت مدرن سعی دارد این مطلب را نهادینه سازد که نگاه روش های سنتی به کسب و کار برای یک سازمان مدرن مناسب نیست. بنابراین، مدیریت فرایند روی فرایندهای کلیدی سازمان که برای مشتریان ارزشمند هستند، متمرکز می شود. اسامی دیگر پیرامون این موضوع عبارتند از: طراحی فرایند کسب و کار، بهبود فرایند کسبوکار و مهندسی مجدد فرایند کسب و کار ۳(BPR).
رویکرد مدیریت کیفیت فراگیر
رویکرد دیگر برای حل این مساله، مدیریت کیفیت است که این اصطلاح روشهای متعددی به خصوص مدیریت کیفیت فراگیر و سیستمهای کیفیت مانند تضمین کیفیت و کنترل کیفیت را در بر می گیرد.
تأکید اصلی بر درک و لمس نیازها و انتظارات مشتریان و اصطلاح “در دفعه اول کار را درست انجام دادن”است. اگر چه هر دو مدیریت فرایند و مدیریت کیفیت فراگیر در شرایط رقابتی سنگین و محیطهای کسب و کار جهانی، از جمله الزامات هستند، ولی یکپارچهسازی و هماهنگی این دو رویکرد به ندرت می تواند اتفاق بیافتد. مدیریت فرایند معمولا بر بهبودهای استراتژیک و درون سازمانی تاکید دارد، به ویژه در BPR که بهبود سریع و ریشهای، رمز موفقیت است، ولی رویکرد کیفیت فراگیر بر بهبود مستمر در یک دوره زمانی طولانی تأکید می کند.
این کتاب مجموعه تکنیک هایی برای یکپارچه سازی مدیریت فرایند و مدیریت کیفیت فراگیر ارائه میکند. اساس این تکنیکها یک نمادگذاری عمومی برای کلیه فرایندهای موجود در سازمان است. مبنای تکنیک های اصلی مدیریت کیفیت نیز هستند. نمادگذاری فرایندها، کارکنان را قادر می سازد تا فرایندهایشان را مستند کرده و به خوبی درک کنند. همچنین ابزارهایی جهت تجزیه و تحلیل و بهبود کیفیت فرایندها، فراهم می سازد. همواره باید بر این نکته تاکید کرد که هیچ گاه نباید کیفیت را قربانی فرایندهای سازمانی کنیم. هر چند موارد متعددی وجود دارد که مدیریت کیفیت در انجام تعهدات خود کوتاهی کرده است.
کتاب مدیریت فرایند در جهت بهبود کیفیت
روشی برای طراحی، مستندسازی و مهندسی مجدد سیستم های کسب و کار میتواند مرجعی مناسب و کاربردی برای استفاده کارشناسان، مهندسان و مدیران صنایع مختلف برای پیادهسازی یک سیستم مدیریت فرایند و یا عیبیابی، اصلاح و بهبود سیستمفرایندی موجود آنها باشد.
فهرست مطالب