CMMN در ویژوال پارادایم
در دنیای پیچیده و پویا امروزی، سازمانها نیازمند ابزارهایی هستند که بتوانند به طور موثر فرآیندهای مدیریتی خود را تحلیل و بهبود بخشند. یکی از این ابزارها، ویژوال پارادایم است که با استفاده از استاندارد CMMN ، به سازمانها امکان میدهد تا مدیریت موارد را به شیوهای نوین و کارآمد انجام دهند.
CMMN (Case Management Model and Notation) یک استاندارد مدلسازی است که توسط سازمان OMG (Object Management Group) توسعه یافته است. این استاندارد به منظور مدلسازی و مدیریت فرآیند های نامنظم و پویا طراحی شده است که در آنها تصمیمگیریها و اقدامات بر اساس شرایط خاص هر مورد انجام میشود. پیشنهاد میشود تا در مورد نرم افزار ویژوال پارادایم مطالعه کنید.
ویژگیهای کلیدی CMMN
- انعطافپذیری: CMMN به شما امکان میدهد تا فرآیندهای پویایی را که نیاز به تغییرات فوری دارند، مدلسازی کنید.
- تصمیمگیری مبتنی بر موارد: این استاندارد بر اساس شرایط و نیازهای هر مورد، اقدامات و تصمیمگیریها را مدیریت میکند.
- مدیریت موارد پیچیده: CMMN برای مدیریت موارد پیچیدهای که نیاز به هماهنگی بین فعالیتها و تصمیمگیریها دارند، ایدهآل است.
کاربردهای CMMN
- CMMN به طور ویژه برای فرآیندهایی مفید است که در آنها:
- ترتیب و جریان فعالیتها به صورت پویا تغییر میکنند.
- تصمیمگیریها بر اساس شرایط و وضعیتهای خاص هر مورد انجام میشوند.
- نیاز به انعطافپذیری بالا و مدیریت موارد پیچیده وجود دارد.
BPMN در مقابل CMMN
(Business Process Model and Notation) BPMNو CMMN (Case Management Model and Notation
دو استاندارد مدلسازی مختلف هستند که هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. در اینجا تفاوتها و کاربردهای هر یک از این استانداردها را بررسی میکنیم:
BPMN (مدلسازی و یادداشتبرداری فرآیند کسبوکار)
ویژگیها
- ساختار فرآیندگرا: BPMN بر مدلسازی فرآیندهای تجاری با جریانهای دقیق و مشخص تمرکز دارد.
- ثابت و قابل پیشبینی: مناسب برای فرآیندهایی که ساختار و ترتیب مشخصی دارند و به صورت منظم و پیشبینیشده اجرا میشوند.
- عناصر اصلی: شامل عناصر مختلفی مانند فعالیتها (Tasks)، جریانها (Flows)، رویدادها (Events)، و دروازهها (Gateways).
- کاربردها: مناسب برای فرآیندهای تجاری ثابت مانند تولید، فروش، بازاریابی، و مدیریت زنجیره تأمین.
مزایا
- وضوح بالا: فرآیندها را به صورت دقیق و قابل فهم مدلسازی میکند.
- استانداردسازی: یک استاندارد جهانی است که توسط بسیاری از سازمانها پذیرفته شده است.
- قابلیت شبیهسازی: امکان شبیهسازی و تحلیل فرآیندها برای بهبود بهرهوری.
CMMN (مدلسازی و یادداشتبرداری مدیریت موارد)
ویژگیها
- انعطافپذیری بالا: CMMN برای فرآیندهای نامنظم و پویا طراحی شده است که نیاز به تصمیمگیریهای متعدد و شرایط متغیر دارند.
- مدلسازی مبتنی بر موارد: تمرکز بر مدیریت موارد خاص و تصمیمگیریهای مبتنی بر شرایط هر مورد.
- عناصر اصلی: شامل موارد (Cases)، وظایف (Tasks)، مراحل (Stages)، نقاط عطف (Milestones)، و شنوندههای رویداد (Event Listeners).
- کاربردها: مناسب برای فرآیندهای پویا و متغیر مانند مدیریت پروندههای قانونی، درخواستهای مرخصی، و فرآیندهای پزشکی.
مزایا
- انعطافپذیری بالا: امکان مدلسازی فرآیندهای پیچیده و پویا با شرایط و تصمیمگیریهای متعدد.
- تمرکز بر موارد: مناسب برای فرآیندهایی که در آنها شرایط و نیازهای هر مورد متفاوت است.
مدیریت بهتر تصمیمگیریها: امکان مدیریت و مستندسازی تصمیمگیریهای متعدد در فرآیندهای پویا
مقایسه BPMN و CMMN
هر دو استاندارد BPMN و CMMN ابزارهای قدرتمندی برای مدلسازی فرآیندها و مدیریت موارد هستند، اما هر یک برای نوع خاصی از فرآیندها مناسبتر هستند. انتخاب بین این دو بستگی به نیازهای خاص پروژه یا کسبوکار شما دارد.
ویژوال پارادایم و CMMN
مراحل استفاده از CMMN در ویژوال پارادایم
- ایجاد CMMN: در ویژوال پارادایم، میتوانید به سادگی یک نمودار CMMN ایجاد کنید. این نمودار شامل عناصر مختلفی مانند موارد، وظایف و نقاط تصمیمگیری است.
- مدلسازی موارد: موارد را بر اساس شرایط و نیازهای خاص هر پروژه یا سازمان مدلسازی کنید. این شامل تعریف وظایف، شرایط و روابط بین آنها است.
- مدیریت و مانیتورینگ: با استفاده از ویژوال پارادایم، میتوانید موارد را مدیریت و مانیتور کنید و از انعطافپذیری و قابلیتهای آن برای بهبود فرآیندهای خود بهرهبرداری کنید.
ترسیم CMMN در ویژوال پارادایم
برای رسم CMMN (Case Management Model and Notation) در ویژوال پارادایم، مراحل زیر را دنبال کنید:
ایجاد یک نمودار جدید CMMN
ابتدا ویژوال پارادایم را باز کنید از منوی “Diagram” گزینه “New” را انتخاب کنید. در پنجره باز شده، از میان انواع نمودارها، “Case Management Model and Notation (CMMN)” را انتخاب کنید.
یک نام برای نمودار خود وارد کرده و روی “Ok” کلیک کنید. و سپس با صفحه اصلی روبه رو خواهید شد.
اضافه کردن عناصر به نمودار
با استفاده از ابزارهای سمت چپ پنجره، عناصر مختلف CMMN را به نمودار خود اضافه کنید. این عناصر شامل موارد زیر هستند:
- Case Plan Model: مدل کلی موارد که سایر عناصر در آن قرار میگیرند.
مدل رفتار کامل یک مورد در یک مدل طرح موردی گنجانده شده است. یک مدل طرح موردی با استفاده از یک شکل “پوشه” به تصویر کشیده می شود که از یک مستطیل تشکیل شده است که یک مستطیل کوچکتر سمت چپ بالا به آن متصل است. نام Case را می توان در مستطیل سمت چپ بالا قرار داد.
- Stages: مراحل مختلف در طول مدیریت مورد.
مراحل، قطعات پلان هستند که می توان آنها را ردیابی کرد. ممکن است مراحل را «قسمتهای» یک پرونده در نظر بگیرند. آنها را میتوان به عنوان موارد فرعی در نظر گرفت. یک مرحله با یک شکل مستطیل با گوشه های زاویه دار و یک نشانگر به شکل علامت “+” در یک کادر کوچک در مرکز پایین آن به تصویر کشیده می شود. هنگامی که استیج گسترش می یابد، با یک شکل مستطیل با گوشههای زاویهدار و یک نشانگر به شکل علامت “-” در یک کادر کوچک در مرکز پایین آن به تصویر کشیده میشود.
- Tasks: وظایف مختلف که در طول مدیریت مورد انجام میشوند.
Task یک واحد کار است. سه نوع کار وجود دارد. یک کار با یک مستطیل با گوشه های گرد به تصویر کشیده می شود. یک کار اختیاری با یک شکل مستطیل با خطوط چین خورده و گوشه های گرد به تصویر کشیده می شود.
- وظیفه انسانی غیر مسدود کننده: که با یک مستطیل با گوشه های گرد و نماد “دست” در گوشه سمت چپ بالا به تصویر کشیده شده است.
- مسدود کردن وظایف انسانی: با یک مستطیل با گوشه های گرد و نماد “کاربر” در گوشه سمت چپ بالا به تصویر کشیده شده است.
- وظیفه موردی: یک Case Task با شکل مستطیل با گوشه های گرد با نماد “Folder” در گوشه سمت چپ بالا نشان داده می شود و می توان از آنها برای فراخوانی Case دیگری استفاده کرد.
- Milestones: نقاط عطف که نشاندهنده دستاوردهای مهم هستند.
Milestone یک تعریف آیتم طرح است که نشان دهنده یک هدف قابل دستیابی است که برای ارزیابی پیشرفت پرونده تعریف شده است.
هیچ کاری مستقیماً با Milestone مرتبط نیست، اما تکمیل مجموعه ای از وظایف یا در دسترس بودن قابل تحویل های کلیدی (اطلاعات در پرونده Case) معمولاً منجر به دستیابی به Milestone می شود.
یک Milestone با یک مستطیل با انتهای نیمه گرد به تصویر کشیده می شود.
یک Milestone ممکن است معیارهای ورودی صفر یا بیشتر داشته باشد، که مشخص می کند چه زمانی به یک نقطه عطف رسیده است.
- Event Listeners: شنوندههای رویداد که به وقوع رویدادهای خاص واکنش نشان میدهند.
رویداد چیزی است که در طول یک پرونده “اتفاق می افتد”. CMMN بسیاری از رویدادها و علل آنها را از پیش تعریف می کند:
- هر چیزی که ممکن است برای اطلاعات موجود در پرونده پرونده اتفاق بیفتد.
- هر اتفاقی که میتواند برای مراحل، وظایف و مایلستونها بیفتد.
- شنوندگان رویداد برای مدلسازی رویدادهایی استفاده میشوند که برای برنامهریزی آیتمها اتفاق نمیافتند.
- شنونده رویداد با شکل دایره ای دو خطی به تصویر کشیده می شود
- شنوندگان رویداد متخصص هستند.
- شنونده رویداد با یک شکل دایره دو خطی با یک مرکز باز به تصویر کشیده می شود تا نشانگرهایی در داخل آن قرار گیرند تا تغییرات شنونده رویداد را نشان دهند.
- دایره باید با یک خط دوتایی رسم شود.
- Sentry: ابزارهایی که به شرایط خاصی واکنش نشان میدهند.
- هنگامی که یک Sentry به عنوان معیار ورود استفاده می شود، با یک شکل کم عمق “الماس” نشان داده می شود.
- هنگامی که یک Sentry به عنوان یک معیار خروج استفاده می شود، با یک شکل جامد “الماس” نشان داده می شود.
اتصال عناصر به یکدیگر
با استفاده از ابزارهای اتصال (مثل خطوط و فلشها)، عناصر مختلف را به یکدیگر متصل کنید تا جریان کاری مورد را نمایش دهید. برای مثال، یک وظیفه ممکن است با یک نقطه عطف یا یک شنونده رویداد مرتبط باشد.
- Links: وابستگیهای خاصی بین عناصری که در مراحل گسترش یافته یا بخشهای پلان نشان داده شدهاند، با استفاده از پیوندها نشان داده میشوند.
- شکل جسم رابط یک خط خط تیره-نقطه-نقطه است.
- کانکتور نباید دارای نوک پیکان باشد.
تنظیمات و جزئیات اضافی
روی هر عنصر دوبار کلیک کنید تا تنظیمات و جزئیات بیشتری را اضافه کنید. این شامل توضیحات، شرایط ورود و خروج، و سایر جزئیات مورد نیاز است.
مدل CMMN برای مدیریت درخواست مرخصی
بیایید یک مثال عملی از طراحی یک مدل CMMN در ویژوال پارادایم برای مدیریت فرآیند درخواست مرخصی کارمندان ایجاد کنیم:
اضافه کردن عناصر اصلی به نمودار
- Case Plan Model : این عنصر را اضافه کنید و نام آن را “مدیریت درخواست مرخصی” بگذارید.
Tasks: چندین وظیفه را به نمودار اضافه کنید، مانند “ثبت درخواست مرخصی”، “بررسی درخواست”، “تایید یا رد درخواست”، و “اطلاعرسانی به کارمند”.
Stages : مراحل مختلف فرآیند را ایجاد کنید، مانند “مرحله بررسی” و “مرحله تایید/رد”.
در صفحه کلیک راست نموده و طبق تصویر زیر پیش میرویم
اتصال عناصر
- وظایف مختلف را به ترتیب مراحل فرآیند متصل کنید. برای مثال:
- وظیفه “ثبت درخواست مرخصی” به وظیفه “بررسی درخواست” متصل شود.
- وظیفه “بررسی درخواست” به “تأیید یا رد درخواست” متصل شود.
- وظیفه “تأیید یا رد درخواست” به “اطلاعرسانی به کارمند” متصل شود.
تنظیم خصوصیات عناصر
- میتوانید روی هر عنصر دوبار کلیک کنید تا خصوصیات آن را تنظیم کنید. برای مثال، برای وظیفه “بررسی درخواست”، شرایط ورود و خروج و توضیحات مربوطه را تنظیم کنید.
ذخیره و خروجی گرفتن از نمودار
- پس از تکمیل نمودار، آن را ذخیره کنید.
- میتوانید نمودار را به صورت تصویر یا فایل PDF خروجی بگیرید و در گزارشها یا مستندات پروژه خود استفاده کنید.
آموزش خروجی گرفتن در ویژوال پارادرایم
این یک مثال ساده از چگونگی طراحی یک مدل CMMN در ویژوال پارادایم است. با استفاده از این ابزار، میتوانید فرآیندهای پیچیدهتر را نیز به همین روش مدلسازی کنید.
