Use Case Diagram در ویژوال پارادایم
Use Case Diagram یکی از نمودارهای اساسی در مدلسازی زبان UML (Unified Modeling Language) است که برای نمایش و درک تعاملات بین کاربران (یا سیستمهای خارجی) و یک سیستم مورد استفاده قرار میگیرد. این نمودار به شما کمک میکند تا نیازمندیهای یک سیستم را مشخص کرده و نحوه تعامل کاربران با سیستم را به تصویر بکشید. ابندا پیشنهاد میشود تا در مورد نرم افزار ویژوال پارادایم مطالعه داشته باشید.
کاربرد Use Cases در ویژوال پارادایم
تعیین نیازمندیهای سیستم
- Use Cases کمک میکنند تا نیازمندیهای کاربری سیستم بهطور دقیق مشخص شوند و اطمینان حاصل شود که تمامی عملکردهای مورد نیاز کاربران در سیستم گنجانده شدهاند.
ارتباط با ذینفعان
- Use Cases به تیم توسعه اجازه میدهند تا نیازمندیهای سیستم را به زبان ساده و قابل فهم برای ذینفعان توضیح دهند و از درک صحیح نیازها توسط همه افراد اطمینان حاصل کنند.
طراحی سیستم
- Use Cases به طراحان سیستم کمک میکنند تا ساختار و عملکرد سیستم را بر اساس نیازمندیهای کاربری طراحی کنند. آنها به شناسایی و تعریف کلاسها، ماژولها و تعاملات مختلف سیستم کمک میکنند.
تست و اعتبارسنجی سیستم
- Use Cases میتوانند به عنوان مبنایی برای ایجاد سناریوهای تست و تست سیستم استفاده شوند. آنها به تیم تست کمک میکنند تا مطمئن شوند که تمامی نیازمندیهای کاربری سیستم به درستی پیادهسازی و تست شدهاند.
مستندسازی
- Use Cases به عنوان یک ابزار مستندسازی نیز کاربرد دارند و میتوانند به مستندسازی فرآیندها و عملکردهای سیستم کمک کنند. آنها به شکلگیری مستندات کاربرپسند کمک میکنند که میتوانند به عنوان مرجع در طول توسعه و نگهداری سیستم استفاده شوند.
توسعه تدریجی
- Use Cases به تیم توسعه اجازه میدهند تا سیستم را به صورت تدریجی و مراحلی توسعه دهند. هر Use Case میتواند به عنوان یک بخش مستقل توسعه و تست شود و سپس با سایر بخشهای سیستم ترکیب شود.
مدیریت پروژه
- Use Cases به مدیران پروژه کمک میکنند تا وظایف و فعالیتهای مختلف پروژه را برنامهریزی و پیگیری کنند. آنها به تعیین اولویتها و تخصیص منابع به بخشهای مختلف پروژه کمک میکنند.
عناصر اصلی Use Case Diagram در نرم افزار ویژوال پارادایم
بازیگران (Actors )
- تعریف: بازیگران کسانی هستند که با سیستم تعامل دارند. آنها میتوانند افراد، سازمانها یا سیستمهای خارجی باشند.
- نماد: بازیگران به صورت یک آدمک (استیک فیگور) نمایش داده میشوند.
موارد استفاده (Use Cases)
- تعریف: Use Cases نشاندهنده عملکردها یا خدماتی هستند که سیستم برای بازیگران فراهم میکند.
- نماد: Use Cases به صورت بیضیهایی نمایش داده میشوند که نام عملکرد درون آنها نوشته میشود.
ارتباطات (Associations)
- تعریف: ارتباطات نشاندهنده تعامل بین بازیگران و موارد استفاده هستند.
- نماد: ارتباطات به صورت خطوطی که بازیگران و موارد استفاده را به هم متصل میکنند نمایش داده میشوند.
انواع ارتباطات در Use Case Diagram
- کلیسازی (Generalization)
- تعریف: نمایش رابطه والد-فرزند بین دو بازیگر یا دو Use Case.
- نماد: یک پیکان توخالی به سمت بازیگر یا Use Case عمومیتر.
- شامل شدن (Include)
- تعریف: نمایش دادن این که یک Use Case همیشه شامل عملکرد Use Case دیگری است.
- نماد: یک پیکان خطچین با برچسب «include».
- گسترش (Extend)
- تعریف: نمایش دادن این که یک Use Case میتواند عملکرد Use Case دیگری را تحت شرایط خاصی گسترش دهد.
Use Case Diagram در نرمافزار Visual Paradigm
Visual Paradigm یک ابزار قدرتمند برای مدلسازی استاندارد UML است که شامل مدلسازی Use Case Diagram میشود. Use Case Diagram یک نمودار است که تعاملات بین انسانها (Actors) و سیستم را به صورت گرافیکی به تصویر میکشد و به اهدافی که انسانها از سیستم خواستهاند، اشاره میکند.
برای ایجاد یک Use Case Diagram در نرمافزار Visual Paradigm، میتوانید مراحل زیر را دنبال کنید:
5. 1. نرمافزار Visual Paradigm را باز کنید. یک پروژه جدید ایجاد کنید یا یک پروژه موجود را باز کنید. در نوار ابزار بالا، به منوی “Diagram” بروید. گزینه “New” را انتخاب کنید و سپس “UML Diagrams” را انتخاب کنید. از لیست باز شده، “Use Case Diagram” را انتخاب کنید.
مراحل ایجاد نمودار Use Case Diagram
مرز سیستم (system):
مرز سیستم به طور بالقوه کل سیستم است که در سند الزامات تعریف شده است. برای سیستم های بزرگ و پیچیده، هر ماژول ممکن است مرز سیستم باشد.
به عنوان مثال، برای یک سیستم ERP برای یک سازمان، هر یک از ماژول ها مانند پرسنل، حقوق و دستمزد، حسابداری و غیره. میتواند یک مرز سیستم برای موارد استفاده خاص برای هر یک از این عملکردهای تجاری تشکیل دهد. کل سیستم میتواند همه این ماژول ها را که مرز کلی سیستم را به تصویر می کشد، پوشش دهد.
اضافه کردن Actorها:
کسی با استفاده (عملکرد سیستم) تعامل دارد. با اسم نامگذاری شده است. بازیگر نقشی را در تجارت بازی می کند.مشابه مفهوم کاربر است، اما یک کاربر می تواند نقش های متفاوتی را ایفا کند: به عنوان مثال:
یک پروفسور می تواند مربی و محقق نیز باشد 2 نقش با دو سیستم بازی میکند
Actor triggers use case(s).
Actor نسبت به سیستم (ورودی ها) مسئولیت دارد و Actor انتظاراتی از سیستم (خروجی ها) دارد.
از پنل ابزارها، آیکون “Actor” را انتخاب کنید. در فضای دیاگرام کلیک کنید تا یک Actor جدید اضافه شود. نام Actor را وارد کنید.
- اضافه کردن Use Caseها:
عملکرد سیستم (فرایند – خودکار یا دستی). با فعل + اسم (یا عبارت اسمی) نامگذاری شده است. یعنی کاری بکن
هر بازیگر باید به یک مورد استفاده مرتبط باشد، در حالی که ممکن است برخی موارد استفاده به بازیگران مرتبط نباشد.
در پنل ابزارهای سمت چپ، آیکون “Use Case” را انتخاب کنید در فضای خالی دیاگرام کلیک کنید تا یک Use Case جدید اضافه شود. نام Use Case را وارد کنید. همچنین میتوانید ماوس را روی یک شکل منبع (مانند یک بازیگر) حرکت دهید.دکمه کاتالوگ منابع را فشار دهید و آن را به بیرون بکشید. دکمه ماوس را رها کنید تا به مکان دلخواه شما برسد. Association -> Use Case را از کاتالوگ منابع انتخاب کنید. شکل منبع و مورد استفاده جدید ایجاد شده به هم متصل هستند. در نهایت مورد استفاده جدید ایجاد شده را نام ببرید.
- ایجاد ارتباطات:
مشارکت یک بازیگر در یک مورد استفاده با اتصال یک بازیگر به یک مورد استفاده توسط یک پیوند محکم نشان داده می شود. بازیگران ممکن است توسط انجمن ها به موارد استفاده متصل شوند، که نشان می دهد بازیگر و مورد استفاده با استفاده از پیام ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
برای ایجاد ارتباط بین Actor و Use Case، از ابزار “Association” استفاده کنید. بر روی Actor کلیک کرده و سپس بر روی Use Case کلیک کنید تا خط ارتباطی بین آنها رسم شود.
- اضافه کردن جزئیات بیشتر:
– میتوانید از ابزارهای دیگر برای اضافه کردن جزئیات بیشتر مانند “Include” و “Extend” استفاده کنید.
– برای این کار، از پنل ابزارها آیکون مربوطه را انتخاب کرده و ارتباطات لازم را رسم کنید.
- ذخیره و خروجی گرفتن:
- پس از تکمیل دیاگرام، میتوانید آن را ذخیره کنید.
- برای دیدن نحوه خروجی گرفتن از دیاگرام در ویژوال پارادایم میتوانید کلیک کنید و خروجی خود را بصورت عکس و … ذخیره کنید.
با دنبال کردن این مراحل، میتوانید یک Use Case Diagram ساده و کارآمد در Visual Paradigm ایجاد کنید.
مدل Use Case Diagram برای مدیریت درخواست مرخصی
بیایید یک مثال عملی از طراحی یک مدل Use Case Diagram در ویژوال پارادایم برای مدیریت فرآیند درخواست مرخصی کارمندان ایجاد کنیم:
ترسیم یک سیستم
برای ایجاد یک نمودار سیستم در حال استفاده، سیستم را در نوار ابزار نمودار انتخاب کنید و سپس روی آن در صفحه نمودار کلیک کنید. در نهایت، سیستم جدید ایجاد شده را هنگام ایجاد نام ببرید.
اضافه کردن بازیگران (Actors)
- از نوار ابزار سمت چپ، عنصر “Actor” را انتخاب کنید و آن را به نمودار بکشید.
- بازیگرهای اصلی شامل “کارمند” و “مدیر” هستند.
اضافه کردن موارد استفاده (Use Cases)
- از نوار ابزار، عنصر “Use Case” را انتخاب کنید و آن را به نمودار بکشید.
- موارد استفاده اصلی شامل:
- “درخواست مرخصی”
- “بررسی درخواست مرخصی”
- “تأیید مرخصی”
- “رد مرخصی”
- “اطلاعرسانی به کارمند”
اتصال بازیگران به موارد استفاده
- بازیگر “کارمند” را به مورد استفاده “درخواست مرخصی” متصل کنید.
- بازیگر “مدیر” را به موارد استفاده “بررسی درخواست مرخصی”، “تأیید مرخصی” و “رد مرخصی” متصل کنید.
- مورد استفاده “اطلاعرسانی به کارمند” را به بازیگر “کارمند” متصل کنید.
توضیح نمودار
- کارمند: کاربر اصلی سیستم که درخواست مرخصی را ثبت میکند.
- درخواست مرخصی: عملیاتی که کارمند برای ثبت درخواست مرخصی انجام میدهد.
- بررسی درخواست مرخصی: عملیاتی که مدیر برای بررسی درخواست مرخصی انجام میدهد.
- تأیید مرخصی: عملیاتی که مدیر برای تأیید درخواست مرخصی انجام میدهد.
- رد مرخصی: عملیاتی که مدیر برای رد درخواست مرخصی انجام میدهد.
- اطلاعرسانی به کارمند: عملیاتی که نتیجه بررسی درخواست مرخصی به کارمند اطلاع داده میشود.
این یک مثال ساده از چگونگی طراحی یک مدل Use Cases در ویژوال پارادایم است. با استفاده از این ابزار، میتوانید فرآیندهای پیچیدهتر را نیز به همین روش مدلسازی کنید.